ไม้สต๊าฟ (Levelling Staff) คืออะไร และใช้งานอย่างไร?

ไม้สต๊าฟ (Levelling Staff) คืออะไร และใช้งานอย่างไร?

ไม้สต๊าฟ (Levelling Staff) ถือเป็นหนึ่งในอุปกรณ์สำคัญที่ใช้คู่กับกล้องระดับ (AUTOMATIC LEVEL) สำหรับงานสำรวจและก่อสร้าง โดยเป็นอุปกรณ์วัดระดับที่ออกแบบตามมาตรฐาน British Standard 4484 ช่วยให้สามารถอ่านค่าระดับความสูงได้อย่างแม่นยำและสะดวก

1. ความหมายของ Levelling Staff

ไม้สต๊าฟเป็นไม้บรรทัดขนาดใหญ่ที่มีสเกลระบุค่าความสูง (ระดับ) ที่ชัดเจน การอ่านค่าทำได้ผ่านกล้องระดับซึ่งเมื่อมองผ่านเลนส์จะเห็นตัวเลขและเครื่องหมายต่างๆ ของสเกลบนไม้สต๊าฟได้อย่างชัดเจน
- มาตรฐาน: ใช้มาตรฐาน British Standard 4484
- การใช้งาน: สำหรับงานสำรวจและก่อสร้างที่ต้องการความแม่นยำในการวัดระดับ

2. โครงสร้างและลักษณะของ Levelling Staff

1. วัสดุและขนาด
- ผลิตจากอะลูมิเนียมเป็นหลัก ทำให้มีความแข็งแรง ทนทาน และน้ำหนักเบา
- มีความยาวให้เลือกใช้หลายขนาด เช่น 3, 4, 5 หรือ 7 เมตร

2.ระบบ E-pattern
- ใช้สัญลักษณ์ “E” ในการแบ่งช่วงและสลับสี (ส่วนใหญ่เป็นสีดำและแดง) เพื่อให้อ่านค่าได้ง่ายแม้มองผ่านกล้องที่มีมุมมองจำกัด

3.ส่วนล็อกความยาว
- มีปุ่มล็อกแต่ละท่อน เพื่อป้องกันไม่ให้ส่วนประกอบต่างๆ เคลื่อน ทำให้การวัดมีความแม่นยำ

4. สเกลด้านหลัง
- บางรุ่นอาจมีสเกลย่อยในหน่วยมิลลิเมตร (mm) ที่ด้านหลังของไม้สต๊าฟ เพื่อเพิ่มความละเอียดและความสะดวกในการใช้งาน

3. ระบบการวัดและการอ่านค่า

1.หน่วยวัด
- ใช้หน่วยเป็นเมตร (m) และเซนติเมตร (cm) ซึ่งบางกรณีจะมีการแบ่งละเอียดเป็นมิลลิเมตร (mm)

2.การแบ่งช่วงหลัก (Major Graduations)
- มีระยะทุกๆ 100 มม. (10 ซม.)
- แสดงด้วยตัวเลขขนาดใหญ่ เพื่อให้เห็นได้ชัดเจน

3. การแบ่งช่วงรอง (Minor Graduations)
- มีระยะทุกๆ 10 มม. (1 ซม.)
- มักอยู่ระหว่างตัวเลขหลัก และอาจสลับสีเพื่อให้สังเกตได้ง่าย

4.สีสลับ (Alternating Colours)
- สีดำและแดงเป็นสีหลักที่ใช้แยกแต่ละเมตร ช่วยเพิ่มความชัดเจนขณะอ่านค่า

5. ลวดลาย E-pattern
- บริเวณช่วง 50 มม. สุดท้ายของทุกๆ 100 มม. มักมีแถบหรือกรอบเป็นรูปตัวอักษร “E” ช่วยให้สังเกตระดับได้ง่ายเมื่อต้องอ่านค่าจากระยะไกลผ่านกล้อง

4. ตัวอย่างการอ่านค่า

ในการใช้งานจริง เมื่อมองผ่านกล้องระดับไปที่ไม้สต๊าฟ จะสามารถอ่านค่าระดับต่างๆ ได้ เช่น
- 3.063 m, 3.038 m, 3.005 m,2.960 m, และ 2.923 m
ตำแหน่งของตัวเลขและแถบสีบนสเกลช่วยให้ทราบค่าความสูงได้อย่างแม่นยำ

บทสรุป

ไม้สต๊าฟ (Levelling Staff) เป็นอุปกรณ์สำคัญในการวัดระดับของพื้นผิวหรือโครงสร้างต่างๆ ที่ต้องการความเที่ยงตรงสูง สามารถใช้ร่วมกับกล้องระดับเพื่อให้ได้ค่าที่แม่นยำในงานสำรวจและงานก่อสร้าง สเกลที่ถูกออกแบบตามมาตรฐาน พร้อมด้วยการแบ่งช่วงอย่างชัดเจนและการสลับสี ทำให้ผู้อ่านค่ามั่นใจในผลการวัดและช่วยลดความผิดพลาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ